ERP sistemlerini konuşan ve kullanıcı dostu hale getiren, işletmelere hızlı ve güvenilir veri erişimi sunan bir çözüm geliştirme hedefi aiperas yapısını ortaya koydu. aiperas Kurucu Ortağı Egemen İnce, yapay zekânın, ERP’nin rolünü ‘kayıt sistemi’nden “akıllı, katma değerli karar destek sistemlerine” doğru kaydırdığına işaret etti. İnce’ye göre, sağlıklı veriye sahip olmak kadar, bu veriyi anlamlandıran ve iş dünyasının hızına uygun şekilde pratik çözümler sunan sistemlere sahip olmak da kritik hale gelecek. Bu noktada hedeflerini “İşletmelerin yapay zekâ dönüşümünde onların yol göstericisi olmayı amaçlıyoruz” sözleri ile özetleyen Egemen İnce, ERP başlığındaki değişimi, yapay zeka entegrasyonunun yarattığı farkları anlattı:

“ERP verisiyle konuşabilmek” fikri nasıl doğdu? Bu vizyonu biraz açar mısınız?
aiperas fikri, kurucu ortaklarının geçmiş deneyimleri ve vizyonlarının birleştiği noktada ortaya çıktı. Ben uzun yıllardır BT ve bulut altyapısı alanında çalıştım ve iş dünyasında birçok önemli projeye imza attım. Son yıllarda yapay zekâya duyduğum özel ilgi ve bu teknolojinin ERP sistemlerini dönüştürme potansiyelini görmesi, fikrin temellerini oluşturdu. Diğer yandan Melike Karaman, uzun yıllardır farklı ölçek ve sektörlerde ERP implementasyon projeleri yürüttü. Bu deneyimlerinde özellikle üst yönetimin karar almak için ihtiyaç duyduğu bilgilere erişimde yaşadığı zorlukları gözlemledi. Her iki ortağın farklı birikimlerinin buluşmasıyla aiperas doğdu. Amaç; ERP sistemlerini konuşan ve kullanıcı dostu hale getiren, işletmelere hızlı ve güvenilir veri erişimi sunan bir çözüm geliştirmekti. Bu vizyon, aiperas’ı yalnızca bir yazılım değil, işletmelerin karar alma hızını artıran ve operasyonel verimliliği yükselten yeni bir yol arkadaşı haline getirdi.

ERP sistemleri uzun süredir iş dünyasının temel araçlarından biri. Sizce bugün şirketler ERP kullanırken hangi sorunlarla karşılaşıyor?
Öncelikle, ERP’den anlamlı bilgiye ulaşmak hâlâ çok zaman alıyor. ERP’lerde çok fazla veri var; fakat bu yoğun verinin içinden gerçekten ihtiyaç duyulan bakış açısını yakalamak kolay değil. Üstelik bilgiye ulaşmak bazen çok karmaşık olabiliyor. İkinci olarak, sistemler arasında veri bütünlüğü ve entegrasyon hala ciddi bir sorun. Birden fazla ERP modülü veya farklı yazılımlar kullanan şirketler, veriyi tek bir çatı altında görmekte zorlanıyor. Üçüncü olarak ise ERP’ler çoğunlukla geçmiş veriye odaklanıyor. Yani bize ‘ne oldu’yu gösteriyor, ama ‘ne olacak’ ya da ‘ne yapmalıyım’ sorularına cevap veremiyor. Bu da tahmine dayalı ve öngörü sağlayan analizlerin ERP’nin dışında başka araçlarla yapılmasına yol açıyor. Son olarak, kullanıcı deneyimi tarafında ERP ekranları hâlâ karmaşık. Teknik bilgisi ve/veya zamanı sınırlı olan bir yönetici ya da çalışan için günlük operasyonlarda verimli kullanmak çok kolay değil. Bütün bunlar, ERP’nin potansiyelini tam anlamıyla ortaya koymasını engelliyor

Yapay zekâ entegrasyonu, ERP dünyasında hangi dönüşümü tetikliyor?
Yapay zekâ, ERP dünyasında köklü bir dönüşüm başlatıyor. Bugüne kadar ERP’ler daha çok kayıt ve raporlama sistemleri olarak konumlanıyordu. Yapay zekâ entegrasyonu ile bu yapı, sadece ‘geçmişi kaydeden’ bir sistemden, ‘geleceği öngören ve karar almayı destekleyen’ bir platforma dönüşüyor. Öncelikle doğal dil işleme ile kullanıcı deneyimi tamamen değişiyor. Bir yönetici artık karmaşık menülerde dolaşmadan, basitçe ‘Son 3 ayda tahsilat süresi en fazla uzayan 10 müşterim kim?’ diye sorabiliyor ve cevabı anında alabiliyor. Yapay zekâ sayesinde ERP verileri üzerinde tahminleme, risk analizi, anomali tespiti gibi katma değerli fonksiyonlar mümkün hale geliyor. Yani sadece veri görmekle kalmıyor, aynı zamanda olası fırsat ve riskler konusunda önceden uyarı alıyoruz. Yapay zekâ entegrasyonu ERP’leri dinamik karar destek sistemlerine dönüştürüyor. Bu sayede ERP artık yalnızca operasyonel bir araç değil, stratejik bir iş ortağı oluyor. Kısacası yapay zekâ, ERP’nin rolünü ‘kayıt sistemi’nden “akıllı, katma değerli karar destek sistemlerine” doğru kaydırıyor.”

Yapay zekâ, ERP süreçlerine hangi somut avantajları getiriyor?
Yapay zekâ, ERP süreçlerine üç temel somut avantaj getiriyor: Hız, öngörü ve erişilebilirlik. Hız ile artık veriye ihtiyaç duyduğumuz anda, beklemeden erişebiliyoruz. Günler süren rapor hazırlıkları saniyeler içinde tamamlanıyor. Öngörü ile AI, sadece geçmişi raporlamakla kalmıyor; geleceğe dair risk ve fırsatları da görünür hale getiriyor. Erişilebilirlik ile ERP verisi teknik raporların ötesine geçip herkesin anlayabileceği sade bir dile dönüşüyor.
Özellikle doğal dilde sorgulama bu dönüşümün en somut örneği. Bir CFO, karmaşık menülere girmeden ya da IT’den destek almadan, ihtiyacı olan bilgiye konuşma dilinde soru sorarak erişebiliyor. Bu şekilde ERP’ler statik veri tutan sistemler olmanın ötesine geçiyor; artık karar süreçlerinde yanımızda duran, ihtiyacımız olan bilgiyi hızlıca sunan akıllı asistanlara dönüşüyor. Bu dönüşümle birlikte her kullanıcının yanında, sorularını yanıtlayan ve kararlarını destekleyen bir asistan olacak demek yanlış olmaz.

Geleneksel raporlama süreçleriyle karşılaştırıldığında yapay zekâ destekli ERP’nin farkını nasıl özetlersiniz?
Geleneksel raporlama süreçleri statik, zaman alıcı ve çoğu zaman teknik uzmanlık gerektiriyor. İhtiyaç duyulan bilgiye ulaşmak için hazır raporlarla yetinmek ya da yeni rapor talep edip beklemek gerekiyor. Bu da iş dünyasının hızına yetişemiyor. Yapay zekâ destekli ERP ise bu beklentiyi karşılıyor. Kullanıcı, ihtiyacı olan bilgiye o anda ve doğal dilde ulaşabiliyor. Üstelik sistem yalnızca geçmişi raporlamakla kalmıyor, trendleri analiz ediyor, geleceğe dair öngörüler üretiyor ve kararları yönlendirecek öneriler sunuyor. Kısacası; geleneksel ERP size ‘ne oldu?’yu söylerken, yapay zekâ destekli ERP ‘ne yapmalı?’ ve ‘yarın ne olacak?’ sorularına yanıt veriyor. Bu da ERP’nin kayıt tutan bir sistem olmaktan çıkıp, karar süreçlerine destek olan stratejik bir iş ortağına dönüşmesi demek.

aiperas, ERP kullanıcılarının günlük hayatında en çok hangi noktada fark yaratıyor?
Normalde bir yönetici ya da çalışan, ihtiyaç duyduğu bilgiye ulaşmak için hazır raporları arıyor, dashboard’larda parametrelerle uğraşıyor ya da IT’den destek almak zorunda kalıyor. Bu hem zaman kaybettiriyor hem de karar süreçlerini yavaşlatıyor. Aiperas ile bu süreç tamamen değişiyor. Kullanıcı sadece ihtiyacı olan bilgiyi doğal dilde soruyor ve cevabı saniyeler içinde alıyor. Örneğin, ‘Geçen sene Marmara bölgesine en fazla satılan 3 ürünün bu sene satış adetleri nedir?’ ya da ‘Stokta en hızlı tükenen ürün hangisi?’ gibi sorular anında yanıtlanıyor. Günlük hayatta bu, kullanıcıya ciddi bir hız ve kolaylık kazandırıyor. Artık rapor beklemek, verileri Excel’e aktarıp harmanlamak ya da teknik destek istemek gerekmiyor. aiperas, ERP verisini anında kullanılabilir hale getirerek hem operasyonel verimliliği artırıyor hem de karar almayı kolaylaştırıyor. Bir hedefimiz daha var: Yapay zekâyı iş insanlarının pratik kullanımına sunmak. Herkes yapay zekâ konuşuyor, ancak pratik, anlaşılır ve güvenilir uygulama sayısı yeterli değil. aiperas ile bu boşluğu doldurmayı ve işletmelerin yapay zekâ dönüşümünde onların yol göstericisi olmayı amaçlıyoruz.

Önümüzdeki 5 yılda ERP sektöründe yapay zekânın rolünü nerede görüyorsunuz?
Yapay zekâ, hayatın pek çok alanında bugün olduğundan çok daha yaygın ve kritik bir rol oynayacak. Bugün yalnızca ChatGPT örneğine bakmak bile yeterli. Farklı alanlarda geliştirilen pek çok yapay zekâ uygulaması da hızla hayatın içine girdi. Günlük alışkanlıklarımızın bile bu kadar hızlı değiştiği bir dünyada, bu dönüşümün iş hayatına ve dolayısıyla ERP’lere yansıması kaçınılmaz. ERP sistemleri, yalnızca kayıt tutan yapılar olmaktan çıkacak; kararları yönlendiren, süreçleri otomatikleştiren ve öngörüler üreten akıllı sistemlere evrilecek. Yani ERP, sadece ‘geçmişi anlatan’ bir araç değil, ‘geleceği şekillendiren’ bir karar destek mekanizması haline gelecek.
Önümüzdeki dönemde üç temel gelişme öne çıkacak: Doğal dil arayüzleri standart hale gelecek ve ERP verisine erişim herkes için kolaylaşacak. Tahminleme ve öneri motorları, yalnızca operasyonel süreçlerde değil, stratejik karar alma aşamalarında da belirleyici olacak.Otomasyon daha da derinleşecek ve pek çok iş süreci kendi kendini yöneten yapılara dönüşecek. Bunlara ek olarak, işletme verisinin bütünleşik ve derin bir bakış açısıyla anlaşılması ve kullanılması artık bir tercih değil, zorunluluk haline gelecek. İşletmeler verilerini daha iyi anlamaya, daha etkin kullanmaya ve ondan maksimum değer üretmeye yönelecek. Bu noktada, sağlıklı veriye sahip olmak kadar, bu veriyi anlamlandıran ve iş dünyasının hızına uygun şekilde pratik çözümler sunan sistemlere sahip olmak da kritik hale gelecek.
Bu dönüşümün sektörel olarak farklı ivmelerde ortaya çıkacağını görüyoruz. Bazı sektörler bu değişimi çok hızlı benimserken, bazıları daha kademeli bir uyum sürecine girecek. Ancak değişmeyen gerçek şu: bu dönüşümü yakalayamayan işletmeler rekabette geri kalacak. aiperas olarak hem yapay zekâ teknolojilerinin iş hayatında kullanımıyla ilgili farkındalık oluşturmayı hem de işletmelerin bu dönüşümü yakalamasına destek olmayı hedefliyoruz.